Хүн л хийсэн юм чинь ядаж ойлгож болохоор л юм байж таараа.
Гагцхүү бэрхшээлийг давсан хүн л хөгждөг.

Sunday, December 09, 2007

Restart

Хамгийн шилдэг засвар бол restart хийх гэдэг дээ. Энэ үнэхээр үнэн шиг байна. Сая нэг симулятороор талгалт өгч байтал тохиргоог зохих ёсоор хийсэн байтал огт ажилладаггүй. Баахан оролдсоны эцэст restart хийсэн чинь бүх зүйл зохих ёсоор ажиллаж байна. Ингэхээр хаягийн сайн засвар бол restart хийх гэсэн дүрэм симулятор дээр ч гэсэн хүчинтэй байдаг юм байна. :D Хэрэв хийсэн ямар нэгэн зүйл чинь зохих ёсттор ажиллахгүй байвал restart хийцэгээе !!!

CentOS on sparc

CentOS ашиглаж эхлэсэн үеэсээ л sparc flatform дээр CentOS-ийг ажиллуулахаар beta хувилбар нь хийгдэж байгааг мэдсэн билээ. Үүнийг нэг туршиж үзье гэж бодсоор ямаад сая л нэг туршиж үзлээ. SUN ULTRA 5 машин дээр дажгүй ажиллаж байна. Solaris ашиглах хэрэггүй боллоо.
Гэм нь аль дээр үед л beta хувилбар байсан одоо ч beta хэвээрээ байхийм. Гэхдээ яахавээ дажгүй ажиллаж байна. Удахгүй release болж гарна гэдэгт итгэж байна.
Solaris-аас зугтагчидаа: CentOS-ийг туршицгаая!!!

Monday, November 05, 2007

Background process

Сервер рүүгээ console-оор холбон ажиллаж байх үед урт хугацаанд ажиллах программыг ажиллуулж байх үед зэрэг өөр программ ажиллуулж чаддаггүй байлаа (terminal -аар холбогдох үед ч яахав зэрэг хэд хэдэн холболт үүсгээд болчихно).
Энэ асуудлыг шийдэх аргыг энэ хагас бүтнээр юм уншиж байгаад олов. энэ бол background process. Урт хугацаанд ажиллуулах программаа background process гэж зааж өгөөд л наана нь өөр зүйл давхар хийж байж болно. Хэдийгээр background ажиллаж байгаа боловч дэлгэцэнд(stdout) шаардлагатай мэдээллүүдээ харуулсаар байдаг. Жишээлбэл үүнийг update хийхдээ CentOS, Fedora дээр ингэж ашиглаж болох юм байна.
# yum update -y &
& нь background process гэдгийг заана.
Иймэрхүү байдлаар ямар коммандыг өгч ажиллуулахдаа ард нь & тэмдэг тавиад background process болгочихож болох юм байна.

Thursday, November 01, 2007

SparcCenter2000

Манай ажил дээр Sun-гийн SparcCenter2000 маркийн 1994 оны сервер байдаг байлаа. манайд солонгосоос бэлэглэсэн эд л дээ. ирснээс нь хойш ганц 2 удаа асааж байснаас биш ашиглаж байсангүй. нэгэн одоо хүчин чадал нь багийн desktop-ийг ч гүйцэхээ байсан болохоор засалз үзлээ. сонорхолтой нь бараг rack дотор угсарчихсан компьютер байдаг байна шүү. ингээд тэр серверийг үзүүлэн болгож ашиглахаас гадна арьсийг нь rack болгон ашиглахаар боллоо. томоохон компьютерийг rack дотор угсарах нь ч муугүй санаа байна шүү.

Wednesday, October 31, 2007

Дүрэм журам

Системийг ашиглах бүрэм журам гэж хуучин байдаг байсан гэсэн...
Одоо бол бараг ихэнх системийг ашиглахад баримтлах дүрэм журам гэж байдаггүй байхаа.
Би урьд нь тэр муу дэмий бичиг цаасаар юугаа хийдэг юм гэж боддог байлаа. харин сүүлийн үед тулгарч буй бэрхшээлүүд, гэмтэл саатлаас харахад ихэвчлэн хэрэглэгчийн буруутай үйл ажиллагаанаас болсон байх юм. Хэрэглэгчдээ хэлээд хэлээд нэмэр алга. ямар нэтийг нь таслачихалтай биш. Таслалаа ч гэсэн хэрэгт орно биз. Тэгэхээр нэг бүрэм маягийн юм гаргаад тэр дүрмийн дагуу хэрэгэгчдээ шаардаад шахаад, хэрэгтэй бол бүрмийнхээ ард нуугдаж байгаад таслачихсан яадгийн.
иймээс аливаа системд ашиглалтын дүрэм журам хэрэгтэй л байдаг юм шиг байна.

гайтай switch

саяханаас Линукс роутер маань гацаад болохоо байлаа. CPU нь 100% ашиглагдаад гацаад байх юм. баахан уханатасны эцэст шалтгааныг нь олов. шалтгаан нь нэг subnet-д маань switch-руу залгасан кабелиа өөрөөс нь өөр руу нь залгачихсан байх юм. ямар их уур хүрэвээ. тэрийг нь салгаад л бүх юм хэвийн боллоо. switch-ийг өөрөөс нт өөр руу нь холбоход loop үүссэнээс л болсон бололтой. гэвч яагаад бүүр роутер гацахад хүргэсэнийг нь бодоод бодоод ойлгосонгүй. өөрөөр хэлбэл цаад процесс нь юу болж байсаныг ойлгосонгүй. хэрэв та яагаад ингэсэнийг мэдэх бол сэтгэгдэл бичээрэй.

Saturday, October 27, 2007

g4u

Саяхан Линукс серверийнхээ image-ийг үүсгэж авах хэрэг гарлаа. ийм үйлдэл хийдэг ямар прог байна вэ гэж гоогл ахаас асуусан чинь g4u гэдэг BSD-д суурилсан прог-ийг зөвлөж байхийм. Туршаад үзсэн чинь дажгүй эд байна шүү.
3-хан MB iso файл татаж аваад CD дээр бичээд, тэр CD-ээсээ boot boot хийгээд, эх дискээ хувьлах, image файлыг нь ftp руу хуулж, ftp-ээс image файлаасаа сэргээх зэрэг үйлдлийг хийж болдог юм байна.
Юутай ч гэсэн аваарын үед хэрэглэх дискнийхээ хуулбарыг үүсгээд авчихлаа. Сонирхвол http://www.feyrer.de/g4u/ сайт руу зочлоорой.

Monday, September 03, 2007

"Бидний тухай"

Өнөөдөн баахан завтай царайлаад нэтээр нэлээн хэсэв. Голлон монгол мэдээний сайтуудаар. Харамсалтай нь хэд хэдэн сайтний "бидний тухай" хэсэгт нь юу ч алга, бүүр огт гарч ирэхгүй мэдээ рүүгээ ороод байхийм. Тэгсэн хэрнээ банерийн үнэ энэ тэр нь гараад байхын.
Дүгнэлт: Уг нь хэнээс мэдээлэл авч байгаагаа мэдэж байвал зүгээрсэн.

Friday, May 18, 2007

Бас нэг сайхан шүлэг

О.Дашбалбар

Амьддаа бие биеэ хайрла

Амьддаа бие биеэ хайрла, хvмvvсээ
Алив сайхан бvхнээ бусдаас битгий харамла!
Хэрэггvй vгийн зэвээр зvрхийг минь бvv шархлуул,
Хэн нэгнийгээ харанхуй нvх рvv битгий тvлх!

Архинд орсон нэгийгээ шоолж бvv инээ,
Аяа, чиний аав чинь ч байж мэднэ шvv.
Амжиж, чи єєрєє алдрын зэрэгт хvрсэн бол
Аз жаргалын хаалгыг бусаддаа нээж єг!
Ачийг чинь тэд бас бvv мартаг.

Ганц сайхан vгээр дутаж яваа хvнд
Гарцаагvй тvvнийг нь олж хэл.
Гадаа нартай ч, гэрт хvйтэн едер
Газар дээр нэг бус удаа тохиолдоно.

Чамд дурласан сайхан хєвгvvнийг
Чанга хатуу vгээр битгий гомдоо, бvсгvй минь
Чамайг хайрласных нь хариуд хайрла!
Чамаас сайхан хvvхэнд ч дурлаж ч болох шvv.

Бидний амьдрал ав адилхан,
Бидний хоолой дээр vг хvртэл нэг янзаар зангирч
Бидний хацар дээр нулимс хvртэл нэг янзаар бемберч
Бидний зам дээр ав адилхан учрал тохиолддог!
Бvсгvйн доголон нулимсыг асуулгvйгээр арчиж
Бvдэрч унасан хvvхдийг дээр єргєн аргад!

Єнєєдєр чи инээж, нєгєєдєх уйлдаг ч
Єєр нэг едер чи гуньж, цаадахь чинь дуулна.
Єлгий, авс хоёрыг хvн бvхэн дамждаг болохоор
Єер юу ч хэрэггvй, бие биеэ л хайрла!
Єрген хорвоод хvн хайраар л дутаж болохгvй!

Аз жаргалыг би, хvний сэтгэлийн галаар тєсеелдег болохоор
Алтан нар гэрлээ бидэнд ав адилхан хайрладаг болохоор
Амьд явахыг би бусдад хайраа тvгээхийн нэр гэж бодном.
Аз жаргалыг би бусдаас хайр хvлээхийн нэр гэж ойлгоном!

1980 он, Москва хот.

Sunday, April 15, 2007

би линукст хэрхэн шилжсэн бэ?

2002 онд байхаа даа бараг анх линукс гэдэг юмыг сонсож байсан санагдана.
түүнээс хойш хэд нэлээд хэдэн удаа суулгаж үзэж байсан боловч хэрэглэж үзэх санаа чимхийн төдий ч байсангүй. хэд хэдэн хүн намайг линукс ашиглахыг зөвлөж байсан боловч виндовс хэрэглээд болоод л байна ш дээ гэсэн бодолтой явдаг байлаа.
сүүлдээ ажлын шаардлагаар ганц нэг юм туршиж үзэхээс өөр аргагүй боллоо. туршсан зүйлүүдийн маань зарим нь болно зарим нь болохгүй. ингэж тэгсээн нэлээд удлаа. 2006 онд mnbsd.org-оос линуксыг desktop хэрэглээнд хэрэглэж болох юм гэдгийг мэдээд туршиж үзэхээр шийдсэн юм.
Учир нь би өөрөө линуксаа байнга хэрэглэхгүй байгаагийн улмаас миний мэдлэг чадвар сайжрахгүй байна гэсэн дүгнэлтэд хүрсэн хэрэг. бас зэрэгцээ суулгаж ажиллаад болоод байсан боловч багахан бэрхшээл тулгарахад машинаа унтрааж асаагаад виндовс руугаа орчихоод байдаг байв.
Линукст шилжихийн тулд ашигладаг программуудынхаа багахан жагсаалтыг гаргав. Үүнийгээ 1. нэн чухал шаардлагатай, 2. ер нь хэрэгтэй, 3. байсан ч байгаагүй ч ялгаагүй гэсэн 3 хэсэгт хуваав. ингээд
1дүгээр зэргийн программуудынхаа орлуулах программуудаа мэдэж авлаа. дараа нь 2-р зэргийн программуудынхаа зарим нэгийг нь олж авлаа. за ингээд л виндовсоо устгаад дан линукс суулгав.
эхний хэд хоног суулгасан линукстаа гарч хүрэхгүй шахуу гэюүрч суутал анхны Linux install fest болж тэнд тавигдсан зарим нэг илтгэл надаа маш их урам өгсөнөөр дахин виндовс суулгахааргүйгээр шийдэв. мэдээж эхний 3 сар маш хүнд хэцүү байнга л янз бүрийн проблем тулгарч байсан боловч түүнээс цааш нэлээд хөнгөрсөөр бараг виндовсийг тоглоомноос өөр зүйлд ашиглахаа байж дээ. гэхдээ мэдээж одоо ч гэсэн янз бүрийн бэрхшээл тулгарсаар байгаа боловч энэ нь тийм ч амин чухал бэрхшээлүүд байхаа больсон байна. гагцхүү хувилбар хайх илүү сайжруулах асуудал руу л шилжиж эхлэж байх шив дээ.
бас нэг сонин дүгнэлт нь би виндовсийг ердийн хэрэглээний түвшинд сурах гэж бараг 4 жил зарцуулсан бол линукст 6 сар зарцуулжээ. виндовс сурч байхад өөрийн гэсэн компьютергүй байсан нь ингэж удахад нөлөөлсөн боловч 8 дахин ин хугацаа гэдэг арай л их юм шигээ.
Эцэст нь хэлэхэд тэр үед linux install fest болоогүй бол би линукстай нэг сарч тэсэхгүй байсан гэдэгтээ итгэлтэй байна.

Tuesday, March 27, 2007

yahoo Buzz!!

gaim ашиглахад yahoo messenger руу Buzz!! хийж болохгүй байдаг байлаа. харин саяхан нэт ухаж байгаад "/buzz" гээд биччихвэл болдогийг мэдлээ. Buzz ч хэрэгтэй эд шүү. Хэн нэгэнд нь хэрэг болж юуны магад.

root пасспортыг сэргээх

Зарим тохиолдолд Linux системийнхээ root пасспортыг марчих тохиолдол гардаг. ийм үед GRUB boot loader-оос single user mode (init 1) ашиглан парпортоо сэргээх боломжтой байдаг.
Үүнийг гүйцэтгэх дараалал нь:
  1. Компьютераа restart хий.
  2. GRUB boot loader-ийн kernel-үүдийн жагсаалт руу орно
  3. Login хийж орох kernel-ээ сонгоод "e" товч дарна
  4. Гарч ирсэн цонхны Kernel гэсэн мөрийг сонгоод "е" товч дар
  5. Гарч ирсэн мөрийн хамгийн сүүлд "single" үгийг бичээд "enter" товч дар. Ингэхэд өнөх цонх руугаа орно.
  6. "b" товч дар. Ингэхэд ямар нэгэн хэрэглэгчийн нэр пасспорт асуулгүй root эрхээр login хийж орно
  7. passwd комманд ашиглан root хэрэглэгчийн пасспортыг шинэчилнэ.
  8. exit комманд өгөхөд single user mode-оос гарч ердийн горимдоо шилнэ.
Танд амжилт хүсье!

Sunday, February 25, 2007

Сайхан шүлэг байна

Бяр чадлын ундарга тул
Бодож сэтгэхэд цаг аграг
Бага залуу харагдах тул
Тоглож наадахад цаг гарга

Орчлогийг жам өршөөлгүй тул
Мөргөж сүсэглэхэд цаг гарга
Оюун ухаан дундрашгүй тул
Уншиж мэдэхэд цаг гарга

Аз жаргалын харгуй тул
Хайр сэтгэлд цаг гарга
Ариун хишиг нөхөрлөлийнх тул
Найз нөхөддөө цаг гарга

Зүрх сэтгэлийн дуулал тул
Инээж баясахад цаг гарга
Зүдрэх цаг ээлжтэй тул
Өглөг буянд цаг гарга

Хөлс болгон шагналтай тул
Ажил хөдөлмөрт цаг гарга
Хүрэх диваажин нэхэлтэй тул
Буян хураахад цаг гарга

grub boot loader-ийг сэргээх

Windows болон Linux системийг зэрэгцүүлэн суулгасаны даар windows систем эвдэрэх зэрэг тохиолдолд дахин суулгах хэрэг гардаг. Ингэж дахин суулгахад windows-ийн boot loader нь master boot record дээр linux boot loader-ийг дарж суусанаас болоод linux руугаа орж чадахгүй болох нь олон тохиолддог. Ихэнх тохиолдолд үүнийг linux-аа дахин суулгах замаар шийддэг. Гэвч үүнийг илүү хялбараар шийдэх боломж байдаг ажээ.
Windows -өө дахин суулгасаны дараа grub boot loader-ийг хэрхэн сэргээхийг доорх аргачилалд үзүүлэв.
  1. Linux-ийн CD-ээсээ системээ эхлүүлээд rescue горимд орно. (Fedora-ийн хувьд 1-р CD-ээ хийгээд linux rescue гэж бичээд enter товч дарна.) Үүний дараа нэлээд хэдэн сонголтууд гарч ирэх ба тэдгээрийг default сонголтоор нь үргэлжүүлнэ.
  2. bash prompt гарч ирсэний дараа chroot /mnt/sysimage коммандыг өгнө (bash-3.1> гэх маягийн тэмдэглээ харагдана даараа бичнэ гэсэн үг)
  3. дараа нь grub-install /dev/hda гэсэн коммандыг өгнө. (үүний hda гэлэг нь ATA диск гэсэн үг бөгөөд хэрэв таны хатуу диск SATA бол sda гэж солих хэрэгтэй)
  4. компьютерээ унтраагаад асаахад таны системийн хуучин хэвэндээ орсон байх болно
танд амжилт хүсье!

Thursday, February 01, 2007

FedoraCore5-ыг 6 руу шилжүүлэх

FC5-аас FC6 руу шилжихэд нэг их төвөггүй ажээ
  1. эхлээд бүх пакежуудаа update хийсэн байх шаардлагатай (# yum update) .
  2. дараа нь yum-ийнхаа кашийг цэвэрлэнэ (# yum clean all)
  3. тэгээд FC6-ийн release пакежийг суулгана (# rpm -Uhv http://download.fedora.redhat.com/pub/fedora/linux/core/6/i386/os/Fedora/RPMS/fedora-release-6-4.noarch.rpm)
  4. дахиад update хийнэ (# yum update)
  5. эцэст нь Base групээ update хийнэ (# yum groupupdate Base)
Нэлээд их хэмжээний пакеж (500-800MBорчим) татаж суулгасны дараа таны FC5 тань FC6 болсон байх болно. (Энд заагдсан алхмууд нь заавал хийгдэх ёстойг анхаарна уу.) Үүгээр 2 ч FC5-ийг FC6 болголоо. Болмоор юм билээ.
Хэрэв англи эх зааврыг үзэхийг хүсвэл энд дар.
Мөн иймэрхүү аргаар FC4-ийг ч шинэчлэх боломжтой бололтой.
Good luck!!!

yum repository

FedoraCore -т yum (Yellow dog Updater, Modifier) гэдэг нэртэй package manager байх. Уг нь үүнийг нь ашиглаад элдвийн программ суулгахад их хялбар байдаг. Нөхөр yum нь repository гэдэг юмнаас хүссэн программуудыг тань татаж аваад суулгаад өгчихдөг( бас dependence-үүдийг нь автоматаар суулгачихдэг). Гэтэд зарим нэг программууд тэр repository-уудад нь байхдаггүй.
Иймээс тэр байхгүй байгаа програмуудыг rpm-ээс юмуу source-оос суулгах хэрэг гарна. за тэгээд dependence энээ тэрээ гээд асуудлууд гарч ирнэ дээ.
Fedora-ийн default repository (core, extras, update)-уудад байдаггүй amule, xmms(mp3 codec дэмждэг), mplayer, xine, unrar гэх мэтийг суулгах гэж бөөн ядаргаа болох. Үүнийг хялбарчлахад арга бас байх. Энэ нь yum-д repository нэмэх юм.
Дээрхи хэдэн пакежийг rpm.livna.org-ийг repository-доо нэмээдл yum-аараа суулгаж болно.
rpm -ivh http://rpm.livna.org/livna-release-6.rpm
Одоо
# yum install amule mplayer xmms-mp3
гээд л болоо. Хүсвэл бас өөр бусад repository-ууд байна. Доорхоос та өөртөө аль таалагдсаныг нь бас нэмээд суулгаад байж болно. Гэхдээ бүгдийг нь нэмчихвэл зарим нэг ижил нэртэй пакежууд давхцаад, бие биенээ дарж суугаад жаахан замбараагүй болчихож мэднэ шүү.
http://freshrpms.net/
http://dag.wieers.com/rpm/
http://atrpms.net/
http://dries.ulyssis.org/rpm/

За бас англиар дэлгэрэнгүй зааврыг уншихыг хүсвэл
http://www.brandonhutchinson.com/Fedora_apt_and_yum_repositories.html
хаягаас үзээрэй.
Good luck!!!